In 2022 kwamen we in aanraking met De Toegift, een Zeeuwse band bestaande uit Maxim Ventulé (schrijver/zang/piano/gitaar), Tom Gudde (gitaar), Jorie Slagmolen (basgitaar), Hester Julia Voddé (viool/sampler), Carmela Michailidi (dwarsfluit) & August Vervuurt (drums). Je kan het simpelweg omschrijven als Nederlandstalige indiemuziek met teksten met een poëtische inslag. Dat het vrij minimalistisch was op de debuutplaat van De Toegift kunnen we zeker stellen maar dat was ook de kracht. Maxim Ventulé heeft zijn blik wel vergroot want op dit nieuwe album is er ruimte voor experimenten die desondanks helemaal passen in het geheel. Hoe ze het zelf omschrijven: ‘Het album ‘kleine auto, grote hot wheel’ is een viering van het kinderlijke perspectief en het onophoudelijke verlangen de wereld op een eigenzinnige en speelse manier te benaderen.‘ Luisteren.
We starten de reis met twee singles die we al kennen. ‘Odysseus’ en ‘liefde is lang’, eerstgenoemde is eigenlijk precies hoe we De Toegift kennen en dat is fijn. Het voelt als een warm bad. Hier omschrijft Maxim het landschap tijdens zijn reis naar het Deense eiland Fur als eerbetoon aan zijn oudtant en het gaf hem de inspiratie. Zoals het verhaal betaamt was Odysseus op de vlucht is voor zijn eigen verleden en vergezeld wordt door de geesten van zijn dierbaren. Dan is het daarna een waar liefdesnummer, het is namelijk een zoektocht naar liefde maar het geeft wel al meteen een bepaalde aantrekkingskracht. Hier krijgen we meer en meer de dynamiek al te horen die we al hebben aangekondigd: de dwarsfluit van Carmela is prachtig uitgelicht en het tempo is ook stukke hoger dan ooit gehoord. Je wordt helemaal meegezogen in de zoektocht.
‘Saponaria’ keren we terug naar de rust, naar de pure vorm en dat het eigenlijk typisch is voor het schrijven van Maxim. Het gaat namelijk erover dat hij iemand leerde kennen die een dekbed had in dezelfde stof als de gordijnen van zijn geboortehuis wat resulteerde naar een zoektocht naar die stof en deed herinneringen opwaaien van zijn jeugd. Denkend aan liefde, nostalgie en rouw. Prachtig eindigend met het getjirp van vogels op de achtergrond. Op ‘samen zacht’ wordt je meegevoerd op het mooie muzikale spectrum waar strijkers zijn toegevoegd en is het daarnaast die warme en toch steeds breekbare stem wat goed werkt. Het doet ook wel denken aan Spinvis als je richting de drie minuten gaat met het simpele ‘gebrabbel’ maar je blijft wel heel erg betrokken. Komt er nog meer? Nee, het is de eenvoud die het juist sterk maakt.
Een ontzettend grote verrassing op ‘kleine auto, grote hot wheel’ is het nummer ‘Á’. Het is groots, het is intens, het is meeslepend. Je schrikt er een beetje van maar dan in de goede zin van het woord. Na een weifelende start klinkt het dynamisch, meer elektronisch en de zang is ook veel krachtiger. Daarbij horen we Carmela voor het eerst solo zingen en die combinatie en afwisseling is heerlijk. Een zin als ‘ik dans met je wonden‘ past alleen bij De Toegift. Dit zal live toch fantastisch zijn? Een prachtig intermezzo, een volledige instrumentale song wordt gebracht met ‘i’ om naadloos over te gaan op ‘Nieuweweg’. Ook deze heeft wat nieuwe elementen en kun je zelfs als een beetje pop muziek omschrijven. Dreampop om duidelijker te zijn. De volledige band zorgt voor een dynamiek die we ook nog niet eerder hebben gehoord.
De volgende surprise is ‘Ýparxi’ en is Grieks voor ‘het bestaan’. Dit is een volledig Grieks nummer gezongen door Carmela, ze is afkomstig van Kreta. Het gaat erover om een antwoord te geven op de tijdloze vraag van het bestaan. Het lied laat zien hoe ‘het nu’ alle elementen bevat die onze identiteit vormen. Prachtig gedaan en ook hier klinken meer elektronische stukken die de tekst laat zweven. Je verstaat er niets van maar gelooft ieder woord. ‘alsof’ is samen geschreven met gitarist Tom en komt weer voort uit het nummer ‘liefde is lang’. Daar wordt de liefde gevierd en hier gaat het over de de twijfel en ontkenning die bij liefde kan ontstaan. Een bepaald onderbuikgevoel wat op een gegeven moment kan ontstaan, gaat het pad wat je bewandelt met iemand naar geluk of juist pijn en verdriet? Deze gedachtegang is prachtig te volgen mede door ook weer het sterke muzikale geheel van de band. Groots gedaan! Hier is ook weer gekozen om dit naadloos te laten over gaan tot een tweede instrumentaal stuk getiteld ‘ii’.
Dat het een echte teamprestatie is, moge duidelijk zijn als je ‘dichtbij, veraf’ hoort. Een van de bandleden was plots een dierbare verloren en dat zorgt voor nieuwe invloeden aangezien Maxim deze in oorspronkelijk heeft geschreven na het overlijden van zijn moeder. De rust, het mooie rustige spel op de drums en natuurlijk de dwarsfluit geven diepgang. Evenals de laatst zin: ‘En dan laat ik je los.‘ De afsluiter is ‘,even’ en die begint dromerig en vervolgens krijgen we voor het eerst echt heel duidelijk pianospel te horen. Hierna komt de tekst weer goed naar voren en duik je er mede door de spannende omlijsting helemaal in. Dat dit het eind is, is logisch want ze zorgen voor een bepaalde climax.
De Toegift zorgt voor een bepaalde kunst, ze weten teksten en muzikaliteit perfect te combineren en op dit tweede album is het verder ontwikkelt. Ja, het is nog steeds muziek waar je naar moet luisteren, waar je in wilt verdwalen maar het is grootser geworden. Uitgebreider, intenser, meeslepender. Het was al een formatie om in de gaten te houden en dat onderschrijven ze nu extra.
